cOAlition S buduje struktury organizacyjne

cOAlition S, zawiązana jesienią ubiegłego roku koalicja instytucji finansujących badania naukowe, ustaliła plan działania, który ma usprawnić wdrażanie Planu S. Priorytety na najbliższe miesiące zawarto w 9 punktach, obejmujących m.in. wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za promocję i kontakty z interesariuszami (OA Champion), ustanowienie sekretariatu, opracowanie budżetu koalicji czy koordynację spotkań koalicjantów. Krótko po publikacji planu działania koalicja przedstawiła strukturę organizacyjną. 

Powołano już ambasadorów Planu S, czyli grupę niezależnych badaczy i ekspertów, którzy będą animować dyskusję na temat Planu S oraz pełnić rolę lokalnych pośredników w kontaktach między koalicjantami a różnymi grupami interesariuszy. Tymczasowym koordynatorem cOAlition S jest Robert Kiley z Wellcome Trust, natomiast funkcje menedżera programowego pełni aktualnie Neil Jacobs z Jisc.

Szczegóły

Utworzono: 2019-07-12

Natalia Gruenpeter

Dane badawcze w nowej dyrektywie unijnej

6 czerwca 2019 r. Rada Unii Europejskiej formalnie zaakceptowała przyjętą 2 miesiące temu przez Parlament Europejski dyrektywę o otwartych danych i ponownym wykorzystaniu informacji sektora publicznego, mającą zastąpić dotychczasowe przepisy, czyli tzw. dyrektywę PSI (2003/98/WE) i jej nowelizację - dyrektywę 2013/37/UE. W intencji prawodawców, nowy akt prawny ma znacząco zwiększyć dostępność i innowacyjne wykorzystanie danych sektora publicznego i danych wytworzonych w wyniku finansowania ze środków publicznych.

W dokumencie tym rozszerzono zakres ponownego wykorzystywania o kolejne typy zasobów, włączając do nich dane badawcze. Zakresem dyrektywy objęto również nowe podmioty, w tym instytucje naukowe oraz instytucje finansujące badania, zobowiązując je do przekazywania bezpłatnie wszystkim zainteresowanym danych wytworzonych w toku badań, przy czym główny nacisk położono na kwestie związane z umożliwieniem ich ponownej eksploatacji, w celach komercyjnych i niekomercyjnych, zgodnie z przepisami dyrektywy.

„Dane badawcze” zdefiniowano jako „dokumenty w formie cyfrowej, inne niż publikacje naukowe, które są gromadzone lub opracowywane w ramach działalności badawczo-naukowej i są wykorzystywane jako dowody w procesie badawczym bądź też są powszechnie akceptowane w środowisku naukowym jako konieczne do weryfikacji poprawności ustaleń i wyników badań” (art. 2, p. 9).

Szczegóły

Utworzono: 2019-06-19

Małgorzata Waleszko

Inwestycja w otwartą infrastrukturę

14 maja 2019 r. organizacje z całego świata działające na rzecz otwartej nauki ogłosiły powstanie globalnej inicjatywy Invest in Open Infrastructure (IOI). Jej cel to zwiększenie widoczności i stabilności całej infrastruktury otwartej nauki i jej lepsze dostosowanie do potrzeb zróżnicowanego środowiska naukowego. Działania prowadzone w ramach nowego sojuszu mają zapewnić badaczom z całego świata możliwość współpracy, dzielenia się wynikami badań oraz łatwego wyszukiwania informacji przy pomocy otwartych, wzajemnie kompatybilnych narzędzi i platform, zaprojektowanych tak, by się uzupełniały, a nie wykluczały.

Współzałożyciele inicjatywy wskazują, że mimo postępów ruchu otwartego dostępu, wiedza tkwi w pułapce systemu opłat, a regionalne inicjatywy OA rozwiązują jedynie część problemów. Co więcej, rozwój istniejących narzędzi publikowania, rozpowszechniania i archiwizacji dokonań naukowych przebiega w sposób nieskoordynowany. Ich rynek zdominowany jest przez dużych dostawców, przejmujących prawa własności do danych i procesów naukowych bez odpowiedniego nadzoru społeczności, którym służą.

Potrzebne jest w związku z tym koordynowane globalnie podejście do budowy otwartej, interoperacyjnej i zarządzanej przez społeczność naukową infrastruktury naukowej.

Szczegóły

Utworzono: 2019-06-05

Małgorzata Waleszko

Zmiany w Planie S

Znane są już zmiany wprowadzone do Planu S po publicznych konsultacjach, które zakończyły się na początku lutego tego roku. Koalicjanci zachowali najważniejsze zasady, m.in. natychmiastowy otwarty dostęp do publikacji, stosowanie licencji CC BY, utrzymanie opłat za publikacje na stosownym poziomie czy brak wsparcia dla czasopism hybrydowych, o ile nie podlegają umowom transformacyjnym, z jasno określoną datą końcową.

Przesunięto natomiast moment wdrożenia Planu S - nowy termin to 2021 rok, co daje naukowcom i wydawcom więcej czasu na dostosowanie się do zmian, a agencjom finansującym badania - na wprowadzenie nowych bądź dostosowanie obowiązujących polityk otwartości. W stosunku do konsultowanych na początku roku propozycji aktualne zapisy Planu S rozszerzają także zakres umów transformacyjnych, regulujących przejście od modelu płatnych subskrypcji do różnych modeli otwartego udostępniania publikacji.

Szczegóły

Utworzono: 2019-05-31

Natalia Gruenpeter